Je voelt je somber, angstig, boos, moedeloos of schuldig. Het gaat niet goed met de wereld en dat doet wat met ons. Steeds meer mensen hebben last van eco-anxiety, klimaatstress of klimaatdepressie. Wat overigens nog geen officiële diagnose blijkt te zijn, omdat het volkomen normaal is om emotioneel te zijn over de staat van de wereld (zie ook dit artikel in De Correspondent).
Zelf heb ik last van somberheid, boosheid en moedeloosheid. Ik las artikelen over hoe om te gaan met klimaatdepressie. Het komt er vaak op neer dat je je beter voelt als je hoopvol blijft, focust op het positieve en zelf in actie komt. De tips uit deze artikelen helpen mij op dit moment helaas niet meer. Ik voel me nog steeds teleurgesteld in grote, machtige, vervuilende bedrijven, maar ook een beetje teleurgesteld in mijzelf. Ik houd mij dagelijks bezig met bewuste, duurzame keuzes maken, maar het voelt niet goed genoeg. Want af en toe eet ik nog kaas of vlees, af en toe douche ik wat langer of laat ik een lamp per ongeluk aan staan. Mijn appartement is niet fantastisch geïsoleerd en ik ben nog nooit naar een protest gegaan. Ik voel me schuldig over de dingen die ik meer zou kunnen doen dan ik nu doe.
In deze blog deel ik eerlijk met jullie hoe ik mij voel, verwoord in een gedicht. Maar ook wil ik mijn eigen tips met jullie delen hoe om te gaan met klimaatdepressie. Hierbij maak ik onderscheid tussen omgaan met emoties met betrekking tot de wereld en anderen, en emoties met betrekking tot jezelf. Heb je zelf ook tips? Laat dan een berichtje achter in de reacties!
Hoe om te gaan met emoties m.b.t. de wereld en anderen
Verdrietig om de wereld, bang voor de toekomst, boos op bedrijven? Dit zijn mijn drie tips hoe je met deze emoties om kunt gaan.
- Kom in actie
Zoals Milieudefensie en Flow magazine adviseren. Alle beetjes, groot of klein, helpen. Ook jij kan een verschil maken. Zo focus je op de dingen waar je wél invloed op hebt. In plaats van energie te verliezen aan dingen die je niet kunt beïnvloeden. Probeer de dingen buiten je invloedcirkel los te laten.
- Lees even geen nieuws of alleen positief nieuws
Het is heel logisch om je somber of gestrest te voelen als je dagelijks wordt geconfronteerd met negatief nieuws. Heb je wel eens gehoord van doomscrolling? “When you keep scrolling through all of your social media feeds, looking for the most recent upsetting news about the latest catastrophe. The amount of time spent doing this is directly proportional to how much worse you’re going to feel after you’re done,” aldus de Urban Dictionary. De meeste berichtgeving brengt ons voornamelijk slecht nieuws, of nóg slechter nieuws en dat is slecht voor onze (mentale) gezondheid (bron). Dus lees (tijdelijk) geen negatief nieuws. ‘Unfollow’ de websites, social media, kranten en influencers waar je somber of gestresst van wordt. Wees kieskeurig met het nieuws dat je wel consumeert en volg bijvoorbeeld alleen de kanalen die je inspireren en blij maken (zoals hopelijk deze website :)).
- Laat je stem horen
Je kunt je stem op veel manieren laten horen: tijdens verkiezingen, bij het ondertekenen van petities, door het steunen van initiatieven en op nog veel meer manieren. Misschien denk je dat dit geen verschil maakt, maar lees eens deze succesverhalen van Oxfam Novib. Ook met je koopgedrag geef je een signaal af richting bedrijven over wat jij belangrijk vindt én kan je duurzame ondernemers steunen. Tot slot kan je ook in jouw eigen omgeving mensen inspireren door open, eerlijke, constructieve gesprekken te voeren over jouw standpunten en die van de ander.
Hoe om te gaan met emoties m.b.t. jezelf
Boos op of teleurgesteld in jezelf? Kampen met een schuldgevoel of een perfectionistische drang, waardoor het nooit goed genoeg lijkt? Dit zijn mijn drie tips hoe je met deze emoties om kunt gaan.
- Wees lief voor jezelf
Het klinkt cliché, maar het is een belangrijke boodschap. Wees lief voor jezelf en wees trots op de dingen die je wél doet. Focus op de positieve dingen van jezelf en niet de negatieve. Als het even tegenzit, dan is dat ook oké. Jij bent ook een mens. Af en toe “slechte keuzes” maken is nog steeds beter dan het structureel “slecht” doen. Wanneer je jezelf betrapt op negatieve gedachten, rationaliseer deze dan, bijvoorbeeld met de RET methode (Rationeel Emotieve Therapie). Vaak ben je veel te streng voor jezelf en mag je dus best een beetje liever zijn voor jezelf.
- Praat erover
Geef ruimte aan je gevoelens door erover te praten. Enerzijds is het fijn om met gelijkgestemden te praten, dat voelt als erkenning. Maar het kan juist ook verfrissend zijn om met iemand te sparren met een optimistisch en hoopvol perspectief. Wellicht heeft die wel tips voor jou! Je kunt ook uiting geven aan je emoties door een dagboek bij te houden of creatief bezig te zijn (zoals ik het gedicht hieronder schreef): teken, schilder, zing, dans. Wat voor jou helpt! Zoek eventueel hulp bij een professional als je erg veel last hebt van negatieve emoties en/of als je hulp wilt bij het uiten van je gevoelens. Zie bijvoorbeeld deze klimaatpsychologen.
- Zoek je balans
Soms voelt het als een mentale strijd: je gedrag en de keuzes die je maakt komen niet altijd (geheel) overeen met je overtuigingen. Cognitieve dissonantie is een soort innerlijk conflict wanneer we te maken krijgen met een dilemma, zoals “een steentje bijdragen aan het milieu (…), of een uur onder de douche staan omdat dat eigenlijk wel heel lekker is” (lees meer over dit voorbeeld). Als je niet een voorloper bent, maar je je wel betrokken voelt bij het klimaat, dan heb je waarschijnlijk in meer of mindere mate last van deze mentale spagaat (zie ook dit artikel over hoe ons brein het grootste obstakel is). Belangrijk is om dan voor jezelf uit te zoeken wat bij jóu past. Welke stapjes kan jij zetten die goed voelen, jou gelukkig maken en niet voelen alsof je teveel moet opgeven? Dat is de balans die voor jou werkt!
Als jij gelukkig bent, dan houd je het ook op de lange termijn vol. En jouw geluk en enthousiasme zijn dan aanstekelijk en inspirerend voor anderen. Wanneer je gewend bent aan deze balans, dan kan je kijken of je nog een extra stapje kunt en wilt zetten. Niet alles in één keer, maar stapje voor stapje. Kortom: wees jezelf en vind jouw balans tussen alle kleine beetjes en je eigen geluk.
Dit waren mijn tips hoe om te gaan met klimaatdepressie. Heb je zelf ook tips? Laat dan een berichtje achter in de reacties! Dan eindig ik graag bij deze met mijn gedicht.
Gedicht: How to go on
I’m not sure how, but I have to go on
Did I make a change with the things I’ve done
I know there’s so much more that I could do
All these decisions lying before you
You know, it feels like I keep messing up
It can’t and won’t ever be good enough
There’s lots I don’t know and I make mistakes
I really mean well but I can’t take it
Can’t deal with these feelings, I lost focus
I feel angry and guilty, it’s hopeless
I feel as if I’m ruining everything
Can’t even set my mind to anything
Then I wonder, what difference does it make
Can’t help it, who am I? What can I say?
How to go on and accept what I do
Can I forgive me for what I don’t, too
That’s when I learned it’s about perspective
It’s hard but let’s try and stay positive
We should take it slowly, don’t go to fast
We can’t make changes if it doesn’t last
Let’s focus on all the small steps we take
If we go on that’s the difference we make
Eén gedachte over “Hoe om te gaan met klimaatdepressie”